Czy można poczuć pod powiekami łzy, kiedy umiera pirat? Można – zapewniam, doświadczyłam. Dawno już nie oglądałam filmu z Grecją w tle tak silnie rozbudzającego we mnie emocje - jak ten. Na możliwość obejrzenia tego filmu czekałam wiele lat, obejrzałam, kiedy tylko pojawiła się taka okazja nie bacząc na nic. Ten film to “Bóg kocha kawior” w reżyserii Giannisa Smaragdisa.

Znacie? Oglądaliście?

Film “Bóg kocha kawior” opowiada historię zainspirowaną życiem, które wiódł prosty człowiek. Opowiada historię urodzonego na wysepce Psara Ioannisa Varvakisa (1745-1825), który już w wieku 10 lat potrafił doskonale strzelać. Opowiada historię człowieka, który, jak mówi jego matka: poślubił morze.

Naprawdę nazywał się Ioannis Leontides, był rybakiem, któremu (w skrócie i uproszczeniu) udało się przemierzyć rosyjskie stepy, dotrzeć do dworu carycy Katarzyny Wielkiej i zyskać jej względy. Wkrótce stał się, wciąż pomnażającym swój majątek, bogatym handlarzem: odkrył bowiem, że prawdziwym bogactwem jest kawior, którego wokół w bród. Żył wśród spisków, przekupstwa i nieuczciwości. On sam do swych celów nie zawsze dochodził uczciwą i prawą drogą, ale w tym zupełnie pozbawionym manier człowieku tkwiło wielkie serce. I tym sercem Ioannis Varvakis zdobywa i nasze serca. Wyraźnie w filmie tym widzimy, jak powoli, z każdym niemal swym krokiem, Varvakis przeistacza się z pirata w wielkiego filantropa.

Zanim przygotowano scenariusz i przystąpiono w ogóle do filmu - zakupiono setki książek, w tym obszerną rosyjską bibliografię na temat między innymi kawioru. O pomoc w przygotowaniu scenariusza poproszono również historyka, który przez całe swoje życie zgłębiał tajemnice życia Ioannisa Varvakisa. W tle filmu widzimy wojnę domową w Grecji, zrywy rewolucyjne, ale widzimy w nim przede wszystkim pragnienie wolności.

Film “Bóg kocha kawior”, wielka grecko-amerykańsko-rosyjska produkcja, przyjęty został przez krytyków negatywnie. Na stronie Filmweb.pl również nie otrzymuje najwyższych not: oceniający są wyraźnie podzieleni.

Dla mnie film ten ogląda się jak piękną baśń i jak zwykle nie przejmuję się opiniami krytyków. Nie wiem zresztą, nie udało mi się znaleźć informacji o tym, co krytyka zarzucała temu filmowi i reżyserowi: być może takie jak w filmie przedstawienie Rosji czy Imperium Brytyjskiego nie odpowiadało prawdzie historycznej, a może i to, że produkcja okazała się zbyt komercyjna.

To drugi po “El Greco” przygotowany z tak wielkim rozmachem film greckiego reżysera, Giannisa Smaragdisa. To film o szczodrym prostym człowieku, nieżałującym pieniędzy na wspieranie tych, którzy pieniędzy potrzebują. To film, który zawiera tak wiele mądrych, a przecież prostych zdań nawiązujących do morza, do tego, jak ważne było i jest dla Greków, nawiązujących do wolności, ale i do pieniędzy oraz ich siły. Te krótkie i tak oczywiste prawdy winno się notować, by zawsze o nich pamiętać: podawane są jak na dłoni. Film uczy, czym jest szczęście: dzięki tak pojmowanemu szczęściu jak pojmował je Ioannis Varvakis, my do dziś możemy korzystać z dobra, jakim jest ateńska Agora – rynek targowy sfinansowany z pieniędzy świadczonych przez Varvakisa. Z pozostawionych przez niego pieniędzy powstała również szkoła w ateńskiej dzielnicy Psychiko. Skąd to wiem? Ten film wręcz zmusza do szukania w internecie informacji o życiu Ioannisa Varvakisa.

Międzynarodowa obsada z wielką Catherine Denevue w roli carycy jest ogromnym atutem tego filmu, podobnie jak doskonała muzyka skomponowana przez Minosa Matsasa. Znakomitych zdjęć (Aris Stavrou) nie sposób opisać słowami: je po prostu trzeba obejrzeć, bo żadne słowa nie oddadzą głębokiego piękna choćby morza, które widzimy na ekranie.

Obejrzałam ten film w polskiej wersji językowej, zachłystując się wieloma scenami, na płatnym cda, kiedy tylko go tam znalazłam. Już kilka dni po obejrzeniu filmu na sporym ekranie mego telewizora połączonego z laptopem (ale to wciąż nie jest ekran kinowy) – poszłam do znajomych, którzy mają kino domowe, by film ten raz jeszcze obejrzeć, ale tym razem na wielkim na całą ścianę ekranie. Z uwagi na zjawiskowe zdjęcia - wielkie wrażenie, możecie mi wierzyć.

Nie wiem, gdzie ten film poza płatnym cda premium można obejrzeć. Widziałam w czeluściach internetu, że kiedyś pokazywany był w telewizji. Być może jeszcze się to zdarzy. Oby: życzę tego nam wszystkim! Szukajcie, szperajcie, poławiajcie, bo to film z puli tych, które określam słowem “piękne”, nawet jeśli czuć tam zbyt wiele komercji.

Ponieważ ten film tak silnie poruszył struny mej duszy - zostawiam Wam tutaj link do artykułu (po grecku, ale można automatycznie tłumaczyć), dzięki któremu możecie przybliżyć sobie życie Ioannisa Varvakisa.