Saloniki: Agora Modiano
cykl: ciekawostki i interesujące miejsca w telegraficznym skrócie
Tak jak Ateny mają w centrum swoją halę nazywaną Agora, jak Chania ma (aktualnie remontowaną) zwaną również Agora, tak i Saloniki mają halę: to Agora Modiano.
Po tragicznym pożarze w 1917 roku, który niemal spustoszył Saloniki – zaczęto od nowa planować zagospodarowanie miasta: inżynier Eli Modiano i architekt J. Oliphant w tym miejscu zaplanowali utworzenie bazarów. Inżynier Eli Modiano wybudował tu wydłużony, parterowy budynek z piwnicą i wewnętrznymi balkonami o łącznej powierzchni blisko 3000 metrów kwadratowych. Budynek ten, nazywany Agora Modiano, stał się pierwszym tradycyjnym targiem spożywczym i jednym z największych krytych targowisk w Salonikach.
Otwarcie Agory nastąpiło w 1930 roku. Było to wielkie wydarzenie, któremu towarzyszyła huczna uroczystość. Mieściły się tu najlepsze sklepy i znakomite produkty miejskie.
Pod koniec XX wieku budynek został uznany za zabytek, ale z uwagi na pogarszający się stan techniczny i stopniową likwidację większości ze 144 sklepów – dalsze użytkowanie budynku zostało uznane za niebezpieczne i ostatecznie w 2017 roku został on zamknięty. Ta historyczna Hala Modiano (bo tak o miejscu tym często mówiono), służąca mieszkańcom i tak potrzebna im w ich codzienności – przestała istnieć.
Miejscem tym, w tym jego atmosferą, zachwycali się i turyści: spora ich ilość (w tym pisząca te słowa) w czasie zwiedzania Salonik odwiedzała Agorę Modiano. Tu było bardzo grecko, tu w przyjemnej bazarowej atmosferze, właściwej tylko Grecji, można było kupić również i te produkty, które dziś, nadal, zazwyczaj przywozimy bliskim w prezencie: oliwki, oliwę, przyprawy, sery…
Przez kilka lat w opuszczonym budynku nic się nie działo: z zewnątrz wyglądał przeraźliwie smutno (doświadczone), w końcu rozpoczęto w nim remont (2020) i początkiem grudnia 2022 roku – Agora Modiano wznowiła działalność. Dziś działa w niej około 75 sklepów typu (m.in.) delikatesy, piekarnie, browar, cukiernia, winiarnie, bary sushi, restauracje.
Kiedy zamykano Halę Modiano mieszkańcy miasta mieli w sobie wiele obaw co do tego, czym miejsce to będzie po remoncie: w greckich grupach związanych z Salonikami często o tym rozmawiano w oczekiwaniu na zakończenie remontu.
Wreszcie dzień ten nadszedł, ale…
Zgodnie z przewidywaniami, ale i obawami wielu – Agora Modiano nie jest już, niestety, tą halą, którą tak uwielbiali i mieszkańcy, i turyści. W grupach tworzonych przez mieszkańców miasta nie ma zgodności. Można przeczytać opinie typu. „Straciła swój koloryt, zamienili ją w centrum handlowe” albo „Zmiana ta była kolosalną porażką. Szkoda, że pieniądze zostały wydane”. „Ożywić to, ożywić” – apelują inni. Ci, którzy widzą w nowej Hali Modiano coś pozytywnego, ale to głosy mniejszości – grzmią: „Nie podoba się? Obok jest stara Hala Kapani, a to prawdziwe Saloniki. Tam możecie chodzić po zakupy i w czasie deszczu brodzić w kałużach, by pochylać się nad straganami”. Sporo osób narzeka na wysokie ceny, niektórzy krzyczą: „Dla wybrańców przeprowadzono ten remont: to sklepy dla tych, którzy jeżdżą mercedesami”. Inni szukając ratunku i drogi do ożywienia tego miejsca – mówią: „Nie uda się go uratować, jeśli nie zostaną otwarte miejsca z tsipouro i meze o codziennym, „ludycznym” charakterze”.
No cóż, jestem z tej grupy, która była pełna obaw co do przyszłości Hali Modiano, kiedy budynek zamykano. Przypadki z mojego podwórka pokazały, że takie remonty nie służą dziś niczemu dobremu: mam przykład z choćby warszawskiej Hali Koszyki, gdzie jestem nawet przeciwna używaniu dawnej nazwy.
Salonicka Agora Modiano jest dziś bardzo elegancka.
Odwiedziłam to miejsce w grudniu 2023 roku i z łezką w oku muszę przyznać, że miejsce to zupełnie utraciło swój wspaniały dotychczasowy charakter i w niczym nie przypomina tej Hali Modiano, którą znaliśmy przez całe lata. Stało się zwyczajną elegancką galerią handlową i nie jest miejscem, które będę chciała odwiedzać, kiedy los znowu rzuci mnie do Salonik.
Chyba nie czuję takiej potrzeby: byłam raz i wystarczy.
Szkoda!
Tekst i wszystkie zdjęcia (grudzień 2023):
Beata Kuczborska / betaki.pl
Tekst źródłowy: https://www.agoramodiano.com/