Greckie opowieści Betaki

Moje miejsca w Atenach: Anafiotika

Kiedy zaczęłam tu przychodzić (1989 rok) turysta pojawiał się zupełnie sporadycznie i to najczęściej wówczas, kiedy krążąc po Place zdarzyło mu się po prostu zabłądzić… Wzbudzał zainteresowanie i moje i mieszkańców: tak, wówczas był to jeden z zupełnie tajemniczych i nie odkrytych terenów w Atenach... - przeczytaj wiÄ™cej

Moje miejsca w Atenach: Ogród Narodowy [gr.: Εθνικός κήπος]

W samym centrum Aten znajduje się oaza, która w upalny dzień pozwala odetchnąć nieco od skwaru i odpocząć od ulicznego hałasu miasta.
Ta oaza to duży, bo rozłożony na obszarze około 15 hektarów Ogród Narodowy założony pod koniec lat 40-tych XIX wieku przez Amalię... - przeczytaj więcej

Majówka? Dłuższy weekend na wyspie?
Dokąd wyruszyć z lotniska w Atenach?

Tanie linie lotnicze – kuszą mocno, a i rejsowe ze swoimi promocjami potrafią być bardzo konkurencyjne. LOT znowu zawiesił loty z Warszawy do Aten, ale latają przecież do Aten z Okęcia samoloty doskonałej greckiej linii Aegean Airlines oraz z pobliskiego Modlina (dobry dojazd autobusami spod... - przeczytaj więcej

Moje miejsca w Atenach: Eksarchia

Eksarchia to ateńska dzielnica znajdująca się w samym centrum miasta, mająca swoje tradycje, swoje zwyczaje oraz swoją historię. Początki jej powstania datują się na czas około 150 lat temu. Przyjęto uznawać, że nazwa dzielnicy pochodzi od imienia handlarza z Epiru, Eksarchosa [Έξαρχο], który przy ulicy Themistokleous [Θεμιστοκλέους]... - przeczytaj więcej

Wywiad z Kariną [Trapezanidou] Skrzeszewską

We wrześniu 2017 roku dała w Warszawie recital śpiewając arie Marii Callas dla uczczenia 40 rocznicy śmierci tej wielkiej artystki. Urodzona w polsko-greckiej rodzinie Karina Skrzeszewska (sopran) przyjechała do Warszawy z Wrocławia, w którym mieszka na stałe. Znalazłyśmy obie trochę czasu, aby...- przeczytaj więcej

Moje miejsca w Atenach: budynki przy ulicy Aleksandras 165-169

Jest taka dzielnica w Atenach, która nazywa się Ambelokipi (Ambelokoipi, gr.: Αμπελόκηποι). Nazwa jej pochodzi od winnic, które na tym terenie w odległej przeszłości istniały.
Dzielnica ta, uwzględniając olbrzymią powierzchnię Aten, to jak dla mnie w zasadzie... - przeczytaj więcej

Rethymno: tam, gdzie robią ciasto filo

Jest takie miejsce w kreteńskim mieście Rethymno: miejsce niezwykłe, ukryte w małej uliczce. To miejsce z małym, skromnym, ledwo dostrzegalnym szyldem, ale miejscowi przecież o nim wiedzą: kogo tam nie zapytałam – każdy potrafił wskazać mi drogę.
Kiedy po raz pierwszy (na moje szczęście będąc ze... - przeczytaj więcej

Ateny: piłam kawę w...

Picie kawy jest dla mnie czymś ważnym. Tak kawę uwielbiam, że to prawie rytualne. Ma również znaczenie towarzyskie: ileż to razy umawiamy się ze znajomymi na kawę! Ważne jest dla mnie miejsce, w którym kawę popijam: dobrze, jeśli ma w sobie coś, co będzie mnie wzywało do siebie po raz kolejny i kolejny.
I dobrze, jeśli ... - przeczytaj więcej

Wywiad z zespołem tanecznym ILIOS

Od ponad 15 lat tworzą zespół taneczny, który nieco później nazwali ILIOS [z gr.: słońce] i prowadzą pod egidą Towarzystwa Przyjaciół Grecji warsztaty tańca greckiego. Warsztaty odbywają się głównie w Warszawie, choć zdarzały się w przeszłości i sesje wyjazdowe. Oprócz prowadzenia warsztatów, biorą również udział w różnych mniej i bardziej... - przeczytaj więcej

Wywiad z Ewą T. Szyler

Kiedy we wrześniu 2017 roku zobaczyłam wywiad przeprowadzony z Panią Ewą T. Szyler – wiedziałam od razu, że musi być to rzecz niezwykła, bo i osobą niezwykłą jest Pani Ewa Szyler: dziennikarka, publicystka, oraz tłumaczka angielskiej i współczesnej greckiej prozy na język polski, która przełożyła ponad trzydzieści książek, w tym piętnaście dzieł... - przeczytaj więcej

Targi GRECKA PANORAMA AD 2017

Czekałam na te dwa dni przez cały rok: kiedy wreszcie nadeszły - minęły jak jedna chwila. I choć wszystko jeszcze w mojej duszy gorące , wszystko jeszcze świeże i gra – przyznać musze, że GRECKA PANORAMA przeszła już do historii i stała się wspomnieniem.
Trzeci raz w Warszawie miały miejsce wielkie targi... - przeczytaj więcej

Święto Iraklionu: Dzień św. Minasa [11 listopada]

Jedną z największych świątyń w Grecji jest katedra Świętego Minasa (Św. Menasa / gr.: Ο Καθεδρικός Ναός του Αγίου Μηνά] w Iraklionie (także: Heraklion) na wyspie Kreta. Budowę katedry rozpoczęto 25 marca 1862 roku, w miejscu, które według przekazów wskazał jednemu z mnichów Święty Minas, a... - przeczytaj więcej

Słodkości w Grecji

Na pytanie: „Z czym kojarzy ci się Grecja?” odpowiedzi padnie kilka, ale wśród nich z pewnością znajdą i słodkości. Jakby nie patrzeć, jak dla mnie, Grecja słodkościami stoi – i nie jest tak bardzo istotne, czy część z nich to tureckie smakołyki, które Grecja przejęła i większość z nas uważa je za greckie, czy nie: nie ma sensu się oto wykłócać.... - przeczytaj więcej

Święto Wielkich Archaniołów [gr.:Παμμέγιστων Ταξιαρχών]

Jak informuje mnie Susanna Tigka zamieszkała na półwyspie Pilion – w dniu 8 listopada Cerkiew Prawosławna obchodzi Święto Wielkich Archaniołów [gr.: Παμμέγιστων Ταξιαρχών].
Susanna opowiada, że według tradycji chrześcijańskiej św. Michał jest w Niebie księciem i wodzem... - przeczytaj więcej

Edith opowiada o Święcie
kasztanów i o Kastanitsy w Arkadii

- Byłaś kiedyś w Kastanitsy? – zapytała mnie któregoś dnia mieszkająca od ponad dwudziestu lat w Atenach Edith, moja znajoma.
- Nie. – odpowiedziałam. – Wiem, gdzie jest, bo raz w roku głośno o niej, byłam swego czasu niedaleko, ale samej wioski nie znam... - przeczytaj więcej

Kilka słów o cmentarzach w Grecji

Pierwszy dzień listopada to dzień w naszej kulturze szczególny. Tego dnia udajemy się na cmentarze, by, z założenia w ciszy i skupieniu, stanąć przy grobach naszych bliskich, zapalić świeczkę, położyć kwiaty, by w zadumie powspominać i dać sobie dowód, że pamiętamy: wszak, jak ktoś mądrze powiedział, tak długo żyjemy, jak długo trwa... - przeczytaj więcej

Dzień OCHI/OXI - 28 października

Dzień OCHI, który cała Grecja obchodzi w dniu 28 października, jest jednym z dwóch najważniejszych narodowych świąt tego kraju (tym drugim jest Dzień Niepodległości obchodzony 25 marca).
Jest to święto szczególne, obchodzone dla upamiętnienia ważnego dla Greków wydarzenia: w nocy 28 października 1940 roku... - przeczytaj więcej

Małe rybki – co to takiego właściwie jest?

Małe rybki - co to takiego jest?

Jak wiele razy w swoim życiu słyszałam od bliższych i dalszych znajomych: takie rybki, nieduże, w całości jedzone… Wiesz, co to było? Znasz je? Znam! – odpowiedź jest zawsze taka sama.
Myślę, że moim wielkim szczęściem było to, że Grecję, kiedy po raz pierwszy tam wyjechałam, dane mi było poznawać z Grekami (podobnie... - przeczytaj więcej

Wywiad z Bożeną Gałczyńską-Szurek

Kilka miesięcy temu wydana została najnowsza powieść napisana przez Bożenę Gałczyńską-Szurek zatytułowana „Cierpkie winogrona”. Równocześnie z tą powieścią ukazały się na rynku wznowienia dwóch innych powieści tej autorki: Jej debiutu, „Kręta droga do nieba” [tytuł pierwszego wydania: „Tajemnice greckiej Madonny”] oraz... - przeczytaj więcej

Maria Callas: minęło 40 lat

Jakże ubogi byłby świat opery, jakże ubogi byłby nasz muzyczny świat, gdyby w Nowym Jorku 2 grudnia 1923 roku, w cztery miesiące po emigracji do Stanów Zjednoczonych Georgesa Kalogeropoulosa i jego żony Evangelii Dimitriadou (Kalogeropoulos) - nie urodziła się ich córka, której dano imiona Anna Maria Sofia Cecilia... - przeczytaj więcej

Święto Zaśnięcia Bogurodzicy, gr: η Κοίμηση της Θεοτόκου [15 sierpnia]

Święto Zaśnięcia Bogurodzicy to bardzo ważne święto w Grecji: najważniejszym świętem jest oczywiście Pascha [Wielkanoc], a Święto Zaśnięcia Bogurodzicy uważane jest za drugie co do ważności: zaraz za Paschą. W niektórych regionach Grecji święto to nazywane jest „Świętem Letniej... - przeczytaj więcej

Victoria Hislop o sobie,
o Grecji i o pocztówkach

W związku z niedawno wydaną w Polsce piątą powieścią Victorii Hislop pt. "Pocztówki z Grecji", która jest jednocześnie trzecią (po powieściach "Wyspa" i "Nić"), której akcję autorka osadziła w Grecji – we współpracy z Wydawnictwem Albatros miałam niebywałą przyjemność przeprowadzić wywiad z pisarką. - przeczytaj więcej

Moje miejsca w Atenach:
sklep z przyprawami Bahar

Jest taki film z 2003 roku wyreżyserowany przez Tassosa Bulmetisa „Politiki kouzina”. Ilekroć go oglądam, a oglądałam wielokrotnie, bo wart tego – czuję wydobywający się z ekranu zapach… To intensywny zapach przypraw.
Jest taki sklep w starych Atenach przy ulicy Ewrypidou: kiedy do niego wejść można poczuć się jak... - przeczytaj więcej

Promy na greckich wodach

„Nie widziałam nigdy promów i nie wiedziałam, że są aż tak olbrzymie - znacznie mniejsze wydawały się w telewizji. Ten, który właśnie stał w porcie kojarzył mi się z niewielkim budynkiem. Z niedowierzaniem patrzyłam, jak z promu wyjeżdżają dziesiątki dużych ciężarówek i innych samochodów, jak wychodzi z niego mnóstwo ludzi: rzeka ludzi!!!... - przeczytaj więcej

Moje miejsca w Atenach: metro

Czy metro może być ulubionym miejscem w jakimś mieście? Czy to w ogóle możliwe? Moja odpowiedź brzmi: tak! Jednym z ulubionych moich miejsc w Atenach jest właśnie tamtejsze metro. W Atenach linie metra są trzy. Ta najstarsza, z 1904 roku (kilkakrotnie modernizowana) tak naprawdę metrem nie jest: to kolejka elektryczna [elektriko/ISAP], która nazywana jest... - przeczytaj więcej

Moje miejsca w Atenach: Likavitos

Likavitos (Likawitos, Lycabettus) – miejsce magiczne: tak zaczyna się moja opowieść. Najwyższe ateńskie wzgórze sięgające wysokości 277 m npm* zbudowane jest z szarozielonego łupku, na którym wypiętrzona jest warstwa szarego marglu, a górną warstwę stanowi wapień koloru szaroniebieskiego (i należy do tej samej formacji geologicznej co Akropol i... - przeczytaj więcej

Święto kwiatów / Święto wiosny

Pierwszego dnia maja przypada w Grecji Święto pracy i tego dnia w wielu miejscach kraju odbywają się pochody, które mają charakter różny: niektóre przybierają formę manifestacji i to wcale nie takich pokojowych.
Nie znam do końca przyczyn powstania Święta kwiatów / Święta wiosny, ale słyszałam kiedyś od znajomych, że ogłoszono je na... - przeczytaj więcej

Dzień św. Jerzego na wyspie Limnos

Jak informuje mnie Ioannis Katsarakis, moja znajoma z wyspy Limnos w archipelagu Wschodnie i Północne Wyspy Egejskich – dziś na wyspie obchodzony jest Dzień św. Jerzego i biegną konie!
Nie byłabym sobą, gdybym nie wypytała, z czym ta tradycja się wiąże i skąd się wzięła.
Ioannis opowiada:
Święty Jerzy (gr.: Άγιος Γεώργιος / Agios Georgios) jest... - przeczytaj więcej

Dimitris Mitropanos

17 kwietnia 2012 roku to dzień szczególny: tego dnia zmarł bardzo mi bliski, ale bliski i wielu, Dimitris Mitropanos. Nigdy Go nie spotkałam, ale był i jest nadal bardzo ważną postacią mej muzycznej strony życia. W tamten dzień otrzymana z Aten wiadomość o Jego śmierci spadła na mnie tak , że przytłoczyła na wiele, wiele dni. Początkowo nie uwierzyłam, potem nie było już sensu... - przeczytaj więcej

Wielkanoc w Grecji czyli Pascha [gr.: Πάσχα/Pascha]

Wielka Sobota poprzedzająca Paschę jest dla mnie w Grecji dniem o zgoła innej atmosferze aniżeli Wielki Piątek. Tego dnia nie czuje się już tego smutku i żałości, jak w dniu poprzednim, przedświąteczne spowolnienie też ma nieco inny charakter niż wielkopiątkowe, a w domach trwają intensywne przygotowania do Paschy. Ci, którzy są... - przeczytaj więcej

Wielki Piątek [gr.: Μεγάλη Παρασκευή/Megali Paraskewi]

W Grecji rozpoczął się Wielki Tydzień [gr.: Μεγάλη εβδομάδα / Megali Ewdomada].
Pascha jest najważniejszym w Grecji świętem w roku, a Wielki Piątek dla Greków tak ważnym, a dla mnie tak pięknym w Grecji dniem, że zasługuje na osobną od Paschy opowieść.
Wielki Tydzień to - jak zauważyłam - czas, kiedy Grecja... - przeczytaj więcej

O kawie frappe i o tym, jak ją przyrządzić

Niedziela Palmowa

Niedziela Palmowa jest świętem, które upamiętnia wjazd Chrystusa do Jerozolimy, a palma jest symbolem odradzającego się życia.
Wielkanoc w Grecji (Pascha) spędzałam kilkakrotnie (myślę, że 6 albo 7 razy), w Niedzielę Palmową byłam w Grecji dwukrotnie: raz w Atenach i raz na Krecie mimo, że Wielki Tydzień (czas duchowego przygotowania się... - przeczytaj więcej

O kawie frappe i o tym, jak ją przyrządzić

Słoneczna wiosna i nadchodzące lato to przyczyna dla rozpoczęcia sezonu na kawę frappe. Kawa frappe według kilku teorii niekoniecznie jest dla nas zdrowa, ale że popularna, smaczna i lubiana – nie odmawiamy jej sobie, szczególnie kiedy jesteśmy w Grecji, a żar z nieba się leje. Ostrą konkurentką dla frappe stała się czas jakiś temu... - przeczytaj więcej

Dlaczego lubię latać do Grecji liniami Aegean Airlines?

Odkąd samoloty greckich linii lotniczych Aegean Airlines pojawiły się nad polskim niebem – Aegean Airlines stały się moją ulubioną linią lotniczą. Ujęły mnie tak naprawdę wszystkim: i tym, czego doświadczam, co widzę, co dotyczy mnie bezpośrednio, gdzie mam na myśli to, co czuję i jak jestem obsługiwana w czasie lotu, jak i... - przeczytaj więcej

Północna Grecja: Saloniki dla nich samych. A może nieodległa Naoussa?

Saloniki [gr.: Θεσσαλονίκη], drugie co do wielkości miasto w Grecji, zaprezentowały się dziś w Warszawie pod hasłem „Thessaloniki: many stories – one heart”. Zaprezentowały się pozytywnie i bardzo atrakcyjnie: brawo dla organizatorów i pomysłodawców!
Kto w Salonikach był - ten wie: miasto to, mimo, że duże... - przeczytaj więcej

Święto Niepodległości 25 marca

Święto Niepodległości obchodzone 25 marca to jedno z najważniejszych greckich świąt państwowych: upamiętnia uwolnienie się Grecji po prawie czterechsetletniej niewoli tureckiej. Święto Niepodległości łączy się w Grecji ze Świętem Zwiastowania Najświętszej Marii Panny, które jest jednym z najważniejszych świąt kościelnych. To tego dnia w roku 1821 w klasztorze Agia Lavra, położonym w... - przeczytaj więcej

Moje miejsca w Atenach: Kesariani

Jest taka dzielnica w Atenach, której teren był kiedyś podateńską wioską czy lepiej: małym miasteczkiem. Dziś to, już za terenem zabudowanym i za cmentarzem, urokliwe, pełne zieleni tereny ateńskie usytuowane w kierunku góry Hymett. Na jej zboczach znajduje się strzelnica wojskowa - miejsce straceń greckich patriotów w okresie II wojny światowej. W 1943 roku rozstrzelano tu... - przeczytaj więcej

Ateny śladami Meliny Merkouri

Kiedy w dniu 06 marca 1994 roku umiera w Nowym Jorku – wiadomo, że miejscem Jej wiecznego spoczynku będzie grobowiec Jej dziadków znajdujący się na Pierwszy Cmentarzu w Atenach. Z Grecji do Stanów Zjednoczonych zostaje wysłany specjalny samolot, a kiedy wraca - od granicy państwa greckiego eskadra wojskowych samolotów towarzyszy temu, na pokładzie którego znajduje się... - przeczytaj więcej

Zanim rozpocznie się Wielki Post...

Okresem poprzedzającym Wielki Post jest w Grecji okres zwany apokries, który trwa tam trzy tygodnie. Grecy w czasie karnawału, mimo kryzysu, bawią się hucznie, świętują powszechnie, a intensywność zabaw wzrasta, im bliżej do końca apokries.
W drugim tygodniu apokries wypada grecki tłusty czwartek.
Katerina z... - przeczytaj więcej

Nikos Kazantzakis. W rocznicę urodzin.

Nazwisko „Kazantzakis” wydaje się być znane w Polsce powszechnie: któż z nas nie zna choćby z samego tytułu „Greka Zorby”? Wielu z nas powieść „Grek Zorba” przeczytało – to wiem, również wielu obejrzało doskonały film nakręcony w 1964 roku przez Michalisa Cacoyannisa z niezapomnianą rolą Anthony Quinn’a. Wydaje mi się, że z uwagi na wielką popularność filmu...- przeczytaj więcej

Moje miejsca w Atenach: laiki

Ena jewro, mono ena jewro!!! – nie sposób nie słyszeć tego, kiedy nadejdzie wczesne popołudnie i czas przeznaczony na laiki się kończy… Laiki - lokalne bazary urządzane w ateńskich dzielnicach (ale i w innych greckich miastach i miasteczkach również) w wyznaczonym dla danej dzielnicy dniu tygodnia i na ulicy, którą na ten czas zamyka się dla ruchu kołowego. Wczesnym rankiem...- przeczytaj więcej

Moje miejsca w Atenach: Melina Cafe

Rozległy, gęsto zabudowany niewielkimi domkami z XIX wieku teren, usytuowany tuż pod Akropolem - to ateńska Plaka. Mnóstwo tu najprzeróżniejszych sklepów, mnóstwo tawern, barów i kafeterii, mnóstwo też i turystów, którzy właśnie tutaj przychodzą nie tylko na spacery, ale i po zakupy różnorakich pamiątek. To miejsce na Place, które od pierwszego ujrzenia stało się...- przeczytaj więcej

Theo Aggelopoulos. W rocznicę odejścia wielkiego reżysera.

Pireus – miasto portowe w pobliżu Aten: to tu trwają zdjęcia do najnowszego filmu wielkiego greckiego reżysera, Theo Aggelopoulosa, „The other sea”, który ma opowiadać historię kryzysu finansowego w Grecji. Ulica, przy której pracuje wraz z reżyserem ekipa filmowa, według założeń i oczekiwań winna być zamknięta dla ruchu...- przeczytaj więcej

Jak Grecja długa i szeroka: śnieg!

Jeździmy do tej naszej Grecji najczęściej latem, bo jest ona dla nas rajem wakacyjnym. Mamy tam zapewnioną odpowiednią do naszych oczekiwań pogodę, ciepłe morze, wciąż świecące słońce, a tego, jako mieszkańcy kraju północnego na wakacjach oczekujemy. I nawet nie myślimy o tym, że ta sama Grecja, ta nasza Grecja może zostać również, podobnie jak i Polska, nawiedzona przez...- przeczytaj więcej

Pół_Grek? Odszedł George Michael

Jakiś sądny dla mnie koniec tego 2016 roku: raptem pięć tygodni temu dotarła do mnie informacja o odejściu wielkiego Leonarda Cohena, a dziś rano kolejna hiobowa wieść: jeszcze będąc w łóżku, czytam w sms-ie od koleżanki, że w swojej posiadłości w Goring-on-Thames w hrabstwie Oxfordshire zmarł w wieku 53 lat George Michael…
Nie do uwierzenia!!!! Wyskakuję z... - przeczytaj więcej

Kawiarnia/sklep Veneti, dawniej: NEON, na Placu Omonia w Atenach

Moje miejsca w Atenach: kawiarnia Veneti (d.NEON)

Jest w Atenach bardzo znany plac: to Plac Omonia (Plac Zgody). Miejsce to według bodaj XIX-wiecznych zamysłów miało stać się centrum Aten, ale plany upadły kiedy zdecydowano o wyborze dla budowy pałacu króla Ottona innego miejsca (Syntagma). Omonia jednak od samego początku była wielkim węzłem komunikacyjnym i takim pozostała do dziś: codziennie przemieszczają... - przeczytaj więcej

Boże Narodzenie i czas poświąteczny w Grecji

Boże Narodzenie w Grecji

Czas Świąt Bożego Narodzenia i kilkunastu dni po nich następujących to czas niezwykle piękny, pełen interesujących wydarzeń związanych ze zwyczajami i obyczajami kultywowanymi w Grecji. Dnia Wigilii i Święta Bożego Narodzenia nigdy w Grecji nie spędzałam, a to dlatego, że w mojej ocenie obchodzimy te Święta (łącznie z Wigilią, a może właśnie z naciskiem na nią) tak niezwykle pięknie, że... - przeczytaj więcej

Targi GRECKA PANORAMA AD 2016

II edycja wielkich targów pod nazwą GRECKA PANORAMA to już historia – targi zakończyły się wczoraj, a trwały przez cały weekend tj 3-4 grudnia. Na GRECKĄ PANORAMĘ czekałam przez rok, a to dużo czasu. Kiedy nadszedł wyczekiwany weekend - z radością zjawiłam się na Stadionie Narodowym spędzając tam dwa dni. Kiedy zbliża się termin GRECKIEJ PANORAMY Grecy w całkiem dużej ilości zjawiają się w... - przeczytaj więcej

Wyspa Hydra, Cohen i ja

Tekst niniejszy powstał kilkanaście dni po odejściu od nas Leonarda Cohena, z uwagi na potrzebę serca: od zawsze czułam się związana z Leonardem Cohenem, w 2013 roku widziałam Go w doskonałej kondycji na scenie w czasie wspaniałego 3-godzinnego koncertu, który dał w sali Globen w Sztokholmie i nie przyszło mi wówczas na myśl, że kolejnego koncertu już nie zobaczę. - przeczytaj więcej